Roma İmparatorluğu’nun Sonu

Tarihsel olarak çözülmemiş bir vaka: En iyi uzmanlar tarafından yürütülen bir araştırma, önemli bir sıcaklık düşüşünün ve art arda gelen ölümcül hastalıkların Roma İmparatorluğu'nun temellerini sarstığını gösteriyor. MS 165. Marcus Aurelius, barbarlara karşı kampanya yürütürken Roma İmparatorluğu’nu salgın bir hastalık vurur. Aynı dönemde iklim değişikliğiyle birlikte ani bir soğuma yaşanır. Bilim insanları Roma yer altı mezarlarında toplu mezarları keşfederler. Burada çiçek hastalığının belirtileri saptanır, bu da nüfusun yüzde 15 ile 20’sini yok edecekti. Bu kriz, askeri açıdan sorunlara yol açar ve ilk kez imparatorluk Barbar akınları karşısında darbe alır. İkinci kriz MS 260'ta başlar. İmparatorluk yeni bir salgınla mücadele etmek zorunda kalır. Bu da Roma ordusunun ilk büyük yenilgilerine tekabül ediyor. Son darbe ise 150 yıl sonra, tam da Justinianus'un İmparatorluğun kayıp topraklarının hırslı bir şekilde yeniden fethini başlattığı anda gerçekleşti.